Hoe is goud ontstaan en waar komt het vandaan?

Wanneer u denkt aan goud, ziet u misschien glanzende juwelen of massieve goudstaven voor u. Maar heeft u zich ooit afgevraagd hoe goud is ontstaan en waar het precies vandaan komt?

In dit artikel nemen we u mee op een fascinerende reis door de kosmische geschiedenis en de aardse processen die hebben geleid tot de vorming van goud, een element dat al sinds de oudheid wordt gekoesterd.

Van sterrenstof tot de goudklompjes die we vandaag kennen, de oorsprong van goud is net zo betoverend als het metaal zelf. Laten we deze mysterieuze reis samen verkennen.

Hoe ontstaat goud?

Goud ontstaat door een proces genaamd nucleosynthese. Nucleosynthese is de vorming van zwaardere chemische elementen (zoals goud) uit lichtere elementen (zoals ijzer, koper en nikkel) door de versmelting van atoomkernen. Dit proces vindt plaats tijdens de meest extreme kosmische evenementen, zoals supernova-explosies en de botsing van neutronensterren. Eerst meer weten? Bekijk dan de gids over wat goud is.

Een supernova vindt plaats wanneer een massieve ster (minimaal 8 keer groter dan de zon) het einde van haar levenscyclus bereikt en explodeert. Dit dramatische kosmische evenement genereert extreem hoge temperaturen en drukken die noodzakelijk zijn voor de vorming van zware elementen, zoals goud.

Tijdens de explosie worden lichtere atoomkernen samengedrukt tot zwaardere kernen. De gouddeeltjes die hierbij vrijkomen, worden door de kracht van de explosie de ruimte in geblazen en uiteindelijk geïntegreerd in de gaswolken die nieuwe sterren en planeten vormen, waaronder de aarde.

Een andere manier waarop goud kan ontstaan is door middel van botsingen tussen neutronensterren. Neutronensterren zijn ongelooflijk dichte overblijfselen van sterren die hun brandstof hebben verbruikt en zijn ingestort. Wanneer twee van deze sterren in een dubbelster-systeem met elkaar botsen, leidt de enorme kracht en hitte van de botsing tot nucleosynthese van zware elementen.

In deze extreme omstandigheden worden atomen samengeperst en vormen ze nieuwe elementen, waaronder goud. Dit goud en andere zware elementen worden na de botsing de ruimte in geslingerd, waar ze uiteindelijk deel kunnen uitmaken van sterrenstelsels en planeten. Dit proces is een van de primaire methoden waardoor goud en andere zware elementen in het universum ontstaan.

Waar komt goud vandaan?

Goud is terechtgekomen op aarde door processen die plaatsvonden in een vroeg stadium van het zonnestelsel. Het meeste goud werd gevormd tijdens supernova-explosies en de botsingen van neutronensterren, lang voordat ons zonnestelsel ontstond.

Toen het zonnestelsel zich ongeveer 4,6 miljard jaar geleden begon te vormen uit een draaiende schijf van gas en stof, waren deze zware elementen deel van de materie die samenklonterde om de zon en de planeten, inclusief de aarde, te vormen. Het goud en andere zware elementen werden ingebed in de aarde toen deze gecondenseerd en gevormd werd uit de wolk van gas en stof.

Veel van het goud in de aardkorst is naar de oppervlakte gebracht door geologische processen zoals vulkanische activiteit en tektonische bewegingen die plaatsvonden over miljarden jaren. Goudafzettingen kunnen zich vormen in kwartsaders in rotsen, alluviale afzettingen als gevolg van erosie, of in andere geologische contexten waar de chemische omstandigheden gunstig zijn voor de concentratie van goud.

Waar kunnen we goud vinden?

Goud kan op verschillende plaatsen over de hele wereld worden gevonden, maar sommige gebieden zijn rijker aan dit kostbare metaal dan andere. De grootste goudreserves bevinden zich vaak in regio’s met uitgebreide historische vulkanische activiteit of in gebieden waar oude rivierbeddingen aanwezig zijn.

Een van de bekendste locaties voor goudwinning is Zuid-Afrika, dat enkele van de diepste en rijkste goudmijnen ter wereld heeft. Andere belangrijke goudproducerende landen zijn China, Australië, Rusland en de Verenigde Staten. In deze landen bevinden zich uitgestrekte mijngebieden waar goud op industriële schaal wordt gewonnen.

Naast mijnen wordt goud ook vaak gevonden in rivieren waar het uit de aardkorst is gespoeld. Deze ‘alluviale’ goudafzettingen kunnen worden gevonden in sedimenten langs de rivierbeddingen, vooral in gebieden als de Yukon in Canada en de Oeral in Rusland. Op zoek naar meer weetjes over goud? Bekijk dan de volgende blogs:

• Wat is het gewicht goud?
• Wat is een karaat goud?
• Hoe zakelijk goud kopen?

Hoe wordt dit goud gewonnen?

De winning van goud is een complex proces dat varieert afhankelijk van de locatie en het type goudafzetting. Er zijn hoofdzakelijk twee methoden voor goudwinning: mijnbouw en alluviale winning.

Mijnbouw richt zich op het delven van goud uit vaste gesteenten waarin goudaders zijn gevonden. Dit proces kan zeer diep onder de aarde plaatsvinden en vereist geavanceerde technologie en apparatuur om het gesteente te bereiken en het goud te extraheren. Eenmaal aan de oppervlakte wordt het erts verpletterd en behandeld met een cyaanoplossing die het goud scheidt van het gesteente.

Alluviale goudwinning daarentegen vindt plaats in rivierbeddingen waar goudkorrels en -klompen uit de aardkorst zijn gespoeld en zich hebben verzameld. Bij deze methode wordt vaak gebruikgemaakt van goudpannen, sluizen en andere wasinstallaties om het goud van andere materialen te scheiden. Deze techniek is minder invasief en vereist minder technologie, waardoor het toegankelijker is voor kleinschalige mijnwerkers.